
Ralhrang In Mino 8 Damsung An Hrem – December thla sungah ralhrang ralkap cun ram buainak ih an kaihmi pawl a sangsangten hremnak an pe rero ih, mino 8 pawl khal damsung thawngtla dingin hremnak an pe.
Ralhrang ralkap cun mino 8 pawl cu palik 5 thattu ah an puh ih,mithat thubuai an tuahsak. Mithat thubuai hmangin thubuai an tuahsak hnuah an zaten damsung thawngtla dingin hremnak an pe. Ralhrang in damsung thawngtla dingih hremnak a pekmi mino 8 pawl cu Kyaw Aung, Paing Te Oo, Soe Thu Aung, Mya Win Kyaw, Kyaw Naing Oo, Kyaw Sin La, Pale Si le Saw Naing Oo pawl an si.
Sihni cun “2021 ,November 9 ah Yangon le Mandalay karlak ih palik sakhan kaptu an um. Cumi ahcun palik 5 an thi. November 11 ahcun ralhrang in mino 8 pawl cu palik 5 thattu an si tin an kai. Mino 8 lakah pakhat cu DVB thuthanglatu a si,” tin a sim.
CNO CNDF In Thilthit Zirnak Thehsuak – Chin National Organization/Chin National Defense Force avei (1)nak hramthok cetthit zir thehnak cu 2022 december 27 ni ah tluangten an tuah thei.
CNO CNDF thilthit zir thehnak ahcun NUG Ministry of humanitarian Affairs and Disaster Management ဒု-ဝန်ကြီး Dr. Ngai Tam Maung, Chin National Organization (CNO) President le tuanvo neitu pawl in thucah simnak an nei.
Cetthit zirnak cu (CNO/CNDF) cetthit department hohanak in American ih um Chinmi pakhat in duhsaknak thawn a zirh. Zirnak ah CNDF in pa(4), CNA in pa(4), CDF-Mindat in pa(2), raltlan mi (5) an zaten mi (15) in 2022 november (2) in december (27) tiang thilthit zirnak an nei.
Thilthit zirsuak pawl cun mipi ralkap pawl kimten uniform an hruh thei dingin le hmundang ih mipi kilhimtu pawl man olten olsamzet fawm a thitsak thei ding tin tuanvo neitu pakhat cun a sim.
Ralhrang In Chinmi 3 An That – Chin ramkulh Mindat pentg sungih mi 3 cu ralhrang ralkap in December 26 ah an kai ih, December 29 ah an pathum in an that tin khuami pawl cun an sim. Chinmi 3 lakin pahnih cu lo hnatuan Calreng cingin lo ih riak an si ih, Chinmi pakhat cu ralhrang in lamzin an kai.
Khuami pakhat cun “Pumcawmnak hrang lo hnatuan ih calreng cing an si. Ralhrang in an kaih hnuah an hruai ih an that thluh zo tin kan thei. Ralhrang in duhduh in mipi an kai ih, an that men cu an rapthlak tuk lawlaw. Doawknak khal zianghman a um lo. Lamzin ah ralhrang in an kai ih,an hruai hnuah an that. Ralhrang ih thahmi 3 pawl cu mipa hlir an si. Ralhrang in dik lo zetin mipi an thah ruangah CDF Mindat cun December 30 ah ralhrang hmun pakhat an va kap nan, ralhrang thi an um le um lo an fiah thei lo. Mindat CDF lam cu an him a si,” tin a sim.
Mindat peng sung ahhin December 13 lamah Mindat khawpi in suak ralhrang ralkap pawl cu CDF Mindat in lamlak ah an rak kap ih ralhrang 3 an thi tin thu an rak suah. Cumi ruangah ralhrang cun duhtawkin kiangkap khua cu ralthuampi in an rak kap ciamco. Cumi hnuah Mindat peng sungah doawknak a um lo nan, ralhrang cun lo hnatuan khal an hmu thei lo ih, an kaih hnuah an that men . Curuangah CDF Mindat in December 30 ah ralhrang umhmun khuarnak an va kap ve.
Ralhrang In Daw Suh Kyi An Hrem Dan – Ralhrang ralkap cun rampi thuneihnak an lak hnuih Daw Aung San Suh Kyi thubuai an tuahsakmi zaten December 30 cun hremnak an pe thluh ih, thubuai 19 hmangin kum 33 sung thawngtla dingin hremnak an pe.
Ralhrang in Daw Suh Kyi kum 33 sung thawngtla dingin hremnak an pek dan cu Eiruk thubuai 5 hmangin kum 11, Kiangkap hnaihnok Covid 19 daan pahbal thubuai 2 hmangin kum 4, hrilawknak diklo tuah timi thubuai hmangin kum 3, Helicopter leinak ah eiru timi thubuai 5 hmangin kum 7, thupten tangka pekmi a la timi thubuai hmangin kum 3, pehtlaihnak daan pahbal timi thubuai hmangin 2, rampi thuthup daan pahbal timi thubuai hmangin kum 3 le rampi dokalh thubuai hmangin kum 2 tipawl an si.
Tu ah Daw Aung San Suh Kyi hi Naypidaw thawnginn kulhsung hmun kilte pakhat ah amah lawngin innte pakhat ah ret a si ih, ahleice in tuahsakmi zianghman a um lo. Hnen-um tivek khal a nei lo ih, a umnak thawnginn khal sangka khar um lo, duhdah zetin ret a si tin sihni pawl cun an sim.
Tu ah Daw Aung San Suh Kyi hi kum 77 a kim zo ih,thawnginn sungah kum 33 a hmangkim asile thawnginn in a suah tikah kum 110 lai a si thlang ding. Cutilai in ralhrang in Daw Suh Kyi hremnak an pek thluh hnuah thudang pakhat khat thuthar a suah leh zumtu an tam.
Ralhrang 16 An Thi – December 30 ih Myanmar ramsung hmun tinkim ih doawknak ah ralhrang 16 an thi tin hminsin tuahtu pawl cun an tarlang.
Kaya ramkulh Pruso ih doawknak ah ralhrang 3 an thi ih, Sagaing ramthen Depayin ih doawknak ah ralhrang 1 a thi. Sagaing ramthen Minmoe ih doawknak ah ralhrang 4 an thi ih, Sagaing ramthen Taze ih doawknak ralrhang 3 an thi. Sagaing ramthen Minkin ih doawknak ah ralhrang 5 an thi tin PDF pawl cun thu an suah.
Sagaing PDF cun “Kannih Sagaing ramthen ahcun hmun tinkim ah doawknak a sosang peh ringring. Ralhrang ralkap pawlin Pyu Saw Htee le pituhsit an din ciamco nan, PDF pawl kan thadong phah lo ih, ralhrang tuanpi pawl khal kan thianfai tel vivo. Ralhrang uknak a cem hlanhlo do dingin pumpe aw kan si ruangah kannih cun theitawkin ralhrang uknak kan do vivo ding a si,” tin a sim.
Billion 4400 Kyats Hmang Tum Ralhrang – Ralhrang ralkap cun 2023 March thla tiang ralkap hrangih budget an tuahmi cu billion 4400 kyat a luan tin an tarlang.
Ralhrang ralkap hotu Min Aung Hlaing cun 2022 Arpil thla ah ralhrang hrang sumpai hman dingah Budget Billion 3700 kyat a rak siansak zo ih, hminkhen a rak ngan. Asinan, ramsung hmun tinkim ih doawknak a sosan tuk tikah ralhrang cun Budget an tuahciami tlunah Billion 1100 kyat bet dingin December 29 ah an nemhget sal. Budget Billion 1100 an betmi sungin hmunthum then hmunkhat cu ralkap hrang an hmang ding tin an tarlang. Hitin ralhrang cun ralkap hrang Budget an tuahmi zaten Billion 4400kyat a luan.
Ralhrang in ralkap hrangih budget an than ciamco ruangah Fimzirnak le harhdamnak hrang budget a tlaniam thluh ih, ramsung ramthen le ramkulh tinkim ah fimzirnak le harhdamnak a tlase thluh. Ralhrang cun harhdamnak hrang kyats 1299 Million lawng an ruatih, fimzirnak hrang kyat 97000million lawng an ruat. Ralkap hrangih sumpai hman an tummi cu billion a luan nan, fimzirnak le harhdamnak hrangih an hmanmi cu million fang a si.
NLD san ah ralhrang in ralkap hrang kumpi kumkhat sungah budget Billion 3400 an rak ruat ih, NLD san hnakin ralhrang san ah ralkap hrang budget an tam.
Chin ralkap pakhat cun “Tu cu ralhrang tlunah zohman an um nawn lo ih, an duhduh in budget an tuah thei. Doawknak tikah ralhrang pawl cu ralthuam an ren lo zetih dawt an um lamlam. Kannih mipi ralkap lam cu ralhrang sakhan pakhat do dingah theitawkin sumpai kan khawl cia ih, ralhtuam kan neih hnuah kan kap.
“Ralhrang sakhan pakhat kap dingin sumpai tingtel a tul ih, ralthuam renzet cingin ralhrang kan do theu. Annih ralhrang pawl cu ralthuampi khal duhduh in an kap ciamco men. Thuneihnak an duh tuk tikah ralthuam man hlir ah sumpai an hmang ciamco. Curuangah kan ram fimzirnak le harhdamnak cu a tlase deuheuh ding,” tin a sim.
Putin le Xi Jinping An Be Aw – Russia president Putin le China president Xi Jinping tei pahnih cu December 30 ah Online Video call in an be aw ih, ram pahnih tuantlang dan ding an rel.
2022 kum thok khalah Russia president Putin le China president Xi Jinping an rak be aw zo ih, remnak phunphun an rak tuah. Tu ah kumcem kharnak hrang ram pahnih be awsal an si.
Ram pahnih president biakawknak ahcun nasa sinsin in ram pahnih tuantlang dingin an rel ih, kum dang hnakin tuikum sungih an tuantlangnak ropi an tizia an rel. Putin cun 2023 ah an ram ih tlawng dingin China president a sawm. Ram pahnih sumdawknak ih an tuantlangnak khal nasaten an hlawkpi thu an sim.
Russia in Ukraine an do hnuah leitlun ram tamzet cun Russia hremnak an pe ih, ziangkim ah Russia an tuanpi paih lo. Cutikah Russia cu China lamah an letih, China thawn tuantlangnak tampi an nei. China khalin Russia an tuanpi ruangah hlawknak tampi an rak tel ve. Ram pahnih cu nasaten US zuamtu an si.
Russia President Putin in China president Xi Jinping a biak rero laiah Russia ralkap pawl cun theitawkin Ukraine khawpi tamzet Missile in an rak kap ciamco ve. Russia cun minung nunnak khal ruat loin Ukraine khawpi ah bomb zamthei Missile an kap ciamco.
Hivekin Russia lam an cangvaih ciamconak san ih lang cu Ukraine president in Russia lami an ram a duhsal thu a sim ruangah si ding tin an sim.
Remnak thu an relmi ah Ukraine president Zelensky cun ram pahnih karlak ah remnak um ding cun Russia in kan ram in laksakmi Crimea le Donbas ramthen sungih hmunram 4 pawl in pesal haiseh, suahsan thluh haiseh tin a phut. Cucu, Russia lamin an pom lo thu an sim hnuah Bomb zamthei Missile Ukraine khawpi pawl kap ciamco sal an si.
Leave a Reply